Iraz Candaş Kılıçgedik
Ağustos 2012’de Permakültür Araştırma Enstitüsü Türkiye'nin düzenlediği, Mustafa Fatih Bakır eğitmenliğindeki PRI (Permaculture Research Institute) Permakültür Tasarım Sertifikası (PDC) Kursu’nu tamamladıktan sonra toprak sağlığı alanında çalışmaya karar verdi.
2013’te Avustralya Permakültür Araştırma Enstitüsünde gerçekleşen, Geoff Lawton’ın yürütücülüğündeki uzmanlık staj programını tamamladı. Staj süresinde; PDC Eğitmen Eğitimi, Toprak Kazı İşleri, Şehirde Permakültür Tasarımı, Permakültür Projesi Yöneticiliği, Tohum Saklama ve Dirençli Beslenme Yoluyla Gıda Güvenliği, Toprak Biyolojisi ve Sürdürülebilir Toprak Yönetimi gibi farklı konularda uzmanlaşmanın yanı sıra yoğun bir çalışmayla saha deneyimini artırdı. Edindiği teorik ve pratik bilgileri, “Kızıltepe Permakültür” projesinin tasarım ve uygulama çalışmaları ile hayata geçirdi.
2014 yılında Permakültür Araştırma Enstitüsü Türkiye’nin eğitmenleri arasına giren Iraz, permakültür, toprak sağlığı ve kompost uygulamaları ile onarıcı tarım konularında müfredatlar hazırladı ve yüzlerce kişiye eğitim verdi; farklı ölçeklerde uygulamaları ve projeleri hayata geçirdi.
Temmuz 2015’te Savory Institute “Uygulamalı Bütüncül Yönetim Eğitimi”ni tamamladı. Mayıs 2014’te başladığı Owen Hablutzel eğitmenliğindeki “Keyline Design®” programını uygulamalı olarak 2019’da bitirdi.
2021’de Dr. Elaine’s™ Soil Food Web School’un temel eğitim serisi ve laboratuvar teknisyenliği bölümünden burslu bir şekilde mezun olup “Sertifikalı Laboratuvar Teknisyenliği” unvanını kazandı; bu unvanla toprak ve kompost mikrobiyolojisi analizi yapıyor. Aynı okulda Biocomplete™ kompost, kompost özütü ve kompost çayı yapımı ve arazi uygulamalarını içeren danışmanlık eğitimine (Consultant Training Program) devam ediyor.
WWF-Türkiye’nin “Sağlıklı Toprak Hareketi Projesi” çerçevesinde yayınlanan “Türkiye’de Tarım Topraklarının Dünü, Bugünü, Yarını Raporu”nun yazarlarından biri. Kurumun “Pamuk Üretiminde Su Koruyuculuğu ve Onarıcı Tarım Pilot Projesi”nde çiftçiler için onarıcı tarım rehberi ve video eğitim materyallerinin yazılması ve yayına hazırlanması ile pamuk üretiminde toprak mikrobiyolojisini iyileştirmeye yönelik kompost uygulamaları konularında danışmanlık yapıyor. Aynı zamanda “Pamuk Üretiminde Onarıcı Tarım Puan Kartı”nı hazırlayan ekipte yer alıyor.
Yaşam İçin Toprak Derneği’nin Onarıcı Tarım Programı eş koordinatörü olarak Kahramanmaraş depreminden etkilenen küçük ölçekli çiftçilerin ve bölge halkının dirençliliğini hedefleyen “Tarımla Onaralım” projesinin onarıcı tarım uygulamalarını kurucu ve yönetici ortağı olduğu “Hifco Onarıcı Tarım Hizmetleri” adına Edwin Clarke ile birlikte yürüttü.
“Toprak canlılığı sayesinde ortaya çıkan fotosentez ve çürüme döngüsünü dikkate alan bir kültürün yer edinmesi için çalışan insanların iş birliği” olan Hifco bünyesinde toprak sağlığını iyileştiren tarımsal sistemler kurmak isteyen kişi ve kurumlar için sade ve etkili, yerine ait, bilimsel bilgi ve yöntemlere dayanan çözümler üretmek için çalışıyor.
Iraz, permakültür, toprak iyileştirme, kompost üretimi ve onarıcı tarım alanlarında danışmanlık, tasarım, uygulama, eğitim ve proje yürütücülüğü hizmetleri vermeye devam ediyor.